Stres to fizjologiczna i psychiczna reakcja organizmu na sytuacje, które są postrzegane jako wyzwania, zagrożenia lub inne trudne doświadczenia. Jest to naturalna reakcja adaptacyjna, która mobilizuje organizm do radzenia sobie z wymagającymi sytuacjami. Stres może wystąpić w odpowiedzi na różne bodźce, zarówno pozytywne, jak i negatywne. Bodźce te mogą obejmować sytuacje życiowe, jak np. problemy w pracy, trudności finansowe, problemy zdrowotne, ale także pozytywne wydarzenia, takie jak ślub czy awans zawodowy.
Stres pozytywny
Jest to pozytywny rodzaj stresu, który mobilizuje i motywuje do podejmowania działań. To uczucie podekscytowania przed ważnym wydarzeniem, które wymaga wysiłku, ale jest zazwyczaj postrzegane jako pozytywne wyzwanie.
Stres negatywny
Jest to negatywny rodzaj stresu, który może prowadzić do uczuć niepokoju, lęku i napięcia. To reakcja na sytuacje trudne, frustrujące, lub przytłaczające.
Reakcje na stres są różne i obejmują zarówno aspekty fizyczne, jak i psychiczne. Objawy stresu mogą zawierać:
- przyspieszone bicie serca
- zmiany ciśnienia krwi
- napięcie mięśniowe
- problemy ze snem
- utrata apetytu lub nadmierne jedzenie
- zmiany nastroju, takie jak drażliwość czy uczucie przytłoczenia
- zmniejszone poczucie własnej wartości
Długotrwały i przewlekły stres może prowadzić do różnych problemów zdrowotnych, zarówno fizycznych, jak i psychicznych, takich jak choroby serca, problemy z układem odpornościowym, depresja czy zaburzenia lękowe. Dlatego ważne jest umiejętne radzenie sobie ze stresem, w tym korzystanie z technik relaksacyjnych, zarządzania czasem, oraz poszukiwanie wsparcia psychologicznego, jeśli to konieczne.
Jakie choroby powoduje stres?
Długotrwały i przewlekły stres może wpływać negatywnie na zdrowie zarówno fizyczne, jak i psychiczne. Wpływ stresu na organizm może zwiększać ryzyko wystąpienia różnych chorób.
Choroby serca
Stres może wpływać na układ sercowo-naczyniowy, zwiększając ryzyko chorób serca, takich jak nadciśnienie tętnicze, choroba wieńcowa, zawał serca czy udar.
Problemy z układem pokarmowym
Stres może wpływać na układ pokarmowy, powodując problemy takie jak zgaga, wrzody żołądka, zespół jelita drażliwego (IBS) czy inne zaburzenia trawienne.
Problemy z układem oddechowym
Długotrwały stres może przyczyniać się do problemów z układem oddechowym, takich jak astma czy przewlekłe zapalenie oskrzeli.
Zaburzenia snu
Stres może prowadzić do trudności ze snem, co z kolei może wpływać na ogólne zdrowie i samopoczucie.
Obniżony układ odpornościowy
Długotrwały stres może osłabić układ odpornościowy, co zwiększa podatność na infekcje i choroby.
Problemy psychiczne
Stres jest również związany z wieloma zaburzeniami psychicznymi, takimi jak depresja, zaburzenia lękowe, czy zaburzenia odżywiania.
Choroby autoimmunologiczne
Niektóre badania sugerują, że przewlekły stres może wpływać na układ immunologiczny, zwiększając ryzyko wystąpienia chorób autoimmunologicznych, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów czy toczeń.
Problemy hormonalne
Stres może wpływać na równowagę hormonalną w organizmie, co może prowadzić do różnych problemów, takich jak zaburzenia miesiączkowania czy problemy z płodnością.
Nie każda osoba doświadczająca stresu będzie automatycznie narażona na te choroby, ale długotrwały stres może zwiększyć ryzyko ich wystąpienia. Dlatego ważne jest radzenie sobie ze stresem poprzez zdrowe strategie zarządzania stresem, takie jak regularna aktywność fizyczna, relaksacja, odpowiednia ilość snu oraz wsparcie psychologiczne.
Stres może wpływać na różne funkcje organizmu, w tym na ciśnienie krwi i poziom cukru we krwi.
Ciśnienie krwi
W sytuacjach stresowych organizm może reagować poprzez uwalnianie hormonów, takich jak adrenalina i kortyzol. Te hormony mogą wpływać na układ krążenia, prowadząc do zwiększenia częstości akcji serca oraz skurczu naczyń krwionośnych. W rezultacie ciśnienie krwi może wzrosnąć. Długotrwały lub przewlekły stres może mieć negatywny wpływ na układ sercowo-naczyniowy, zwiększając ryzyko chorób serca i nadciśnienia tętniczego.
Poziom cukru we krwi
W odpowiedzi na stres organizm może zwiększać produkcję glukozy, aby dostarczyć dodatkową energię na radzenie sobie z sytuacją stresową. Hormony stresu, takie jak kortyzol, mogą wpływać na gospodarkę węglowodanową, co może prowadzić do wzrostu poziomu glukozy we krwi.
Długotrwały stres i nieprawidłowe zarządzanie poziomem cukru we krwi mogą zwiększać ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2 u osób genetycznie predysponowanych.
Trening uważności na stres
Widać więc z powyższego, że skutki długotrwałego stresu mogą być bardzo niebezpieczne. Nie dziwi więc fakt, że treningi uważności, które czasem nawet w nazwie mają redukcję stresu zyskują coraz większą popularność w środowiskach zagrożonych przewlekłym stresem. W jaki sposób trening uważności może wyeliminować stres z życia? Czy zmniejszy nam ilość obowiązków albo trudności jakie napotykamy w pracy? Czy sprawi, że nasze dzieci i małżonkowie będą nagle jak za dotknieciem czarodziejskiej różdżki mniej nas denerwować?
Niestety nie. Kursy nie wyeliminują trudnych zdarzeń z naszego życia tak jak ocean zawsze będzie miał fale. Można jednak pracować nad swoimi umiejętnościami radzenia sobie z tym – tak jak surfer uczy się pływać po falach. Trening uważności pozwala wypracować bardziej świadome i wspierające reakcje na stres. Samo wydarzenie, które uruchamia wszystkie reakcje pozostanie niezmienne – czy to na zewnątrz czy to wewnątrz nas. Doskonale wiemy, że sami też potrafimy spiralą myśli w ciągu nocy albo jak długo nie odbiera telefonu ktoś nam bliski bardzo podnosić poziom stresu. Treningi uważności pomagają nam to zauważyć i wypracować bardziej wspierające odpowiedzi zamiast reaktywnych automatyzmów.
W ten sposób, wprowadzając i umacniając te nawyki zaczynamy się lepiej czuć, szybciej regenerować, umiemy wracać do centrum – do równowagi i uczymy się opierać na sobie w tudnych chwilach. Wtedy też zyskuje nasze zdrowie fizyczne bo eliminujemy powyższe, negatywne skutki dla naszego organizmu.
Czasem też zdarza się bardzo trudne wydarzenie i tak jak serfera możemy mieć wrażenie, że zalewa fala. Jednak zyskujemy nowe zasoby, żeby szybko wynurzyć się spod wody i dalej radzić sobie z falami jakie przynosi życie. Zapraszam na treningi uważności!